១. តើរបបមាតាធិតេយ្យ មានឥទ្ធពលដូចម្ដេចខ្លះមកក្នុងសង្គមខ្មែតាំងពីបុរាណកាលរហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ន?

របបមាតាធិតេយ្យមានដើមកំណើតតាំងពី សម័យព្រះនាងលីវយី ឬព្រះនាងសោមា ឬព្រះនាងនាគ ដែលជាបឋមក្សត្រីរបស់ខ្មែរម្លេះ។ ហើយនៅសម័យកាលនោះ មានការគ្រប់គ្រងជាលក្ខណៈកុលសម្ព័ន្ធ និង មានការនិយមប្រើពាក្យមេ នៅមុខពាក្យដទៃទៀត សម្រាប់សម្គាល់អ្វីដែលជាធំ ឬ ជាអ្នកដឹកនាំ។

            ជាក់ស្ដែងរបបមាតាធិបតេយ្យនេះបានជះឥទ្ធិពលដល់វិស័យជាច្រើនដូចជា៖

-         ភាសានៅក្នុងជីវភាពៈ ដូចជាមេបា ដូនតា មាតាបិតា មេទឹក មេខ្យល់ មេឃុំ មេទ័ព...។

-         ស្ថាបត្យកម្មធំតូច ដូចជាមេដំបូល មេទ្វា មេបង្អួច ប្រសាទមេបុណ្យ ប្រសាទនាងខ្មៅ ប្រាសាទបន្ទាយស្រី ប្រសាទនាង ១២​ ...។

-         ទំនៀមទម្លាប់ប្រពៃណីៈ ម្ដាយជាមាតុភរិយា កូនប្រុសតោងស្បៃកូនស្រី ( ពេលរៀបការ ) ប្រុសត្រូវទៅដណ្ដឹងស្រី ...។

-         ពាក្យសុភាសិតខ្មែរៈ សំណាបយោងដី ស្រីយោងប្រុស ស៊ូស្លាប់បាកុំឲ្យស្លាប់មេ សម្លរឆ្ងាញ់ត្បិតគ្រឿង គ្រួសាររុងរឿងត្បិតភរិយាជា.....។

-         ប្រវត្តិសាស្រ្តៈ ព្រះនាងនាគ ឬ ព្រះនាងលីវយី ព្រះនាងឥន្ទ្រទេវី...។

-         អក្សសិល្ប៍ៈ រឿងមាយើង រឿងភ្នំប្រុស ភ្នំស្រី រឿងឪពុកក្មេករើសកូនប្រសារ ច្បាប់អប់រំកូនស្រីជាដើម។

            រួមសេក្ដីកមសង្គមខ្មែរជាសង្គមមួយដែលប្រកាន់ភ្ជាប់នូវរបបមាតាធិតេយ្យជានិច្ច។